Eğitim alanında yenilikçi ve etkili uygulamaların teşvik edilmesini amaçlayan İsmail Hakkı Tonguç Eğitim Uygulamaları Ödülü, bu yıl “Ders Belgeliği” projesine layık görüldü. Proje, öğretim sürecinde belgeleme temelli yaklaşımıyla dikkat çekiyor.
Eğitimde Kalıcı Öğrenmenin Kapısını Aralayan Proje Ödüllendirildi
İsmail Hakkı Tonguç’un eğitimde üretime dayalı, yaratıcı ve katılımcı modeli temel alan anlayışını yaşatmayı hedefleyen ödül programı, bu yıl da eğitim camiasında önemli bir farkındalık oluşturdu. 2025 yılı için seçilen en yenilikçi uygulama, “Ders Belgeliği” adlı özgün proje oldu.
Bu proje, öğrencilerin öğrenme sürecini sadece sınav sonuçlarıyla değil; sürece dayalı belgeler, görseller ve anlatımlarla destekleyerek, çok boyutlu bir eğitim yaklaşımı sunuyor. Hem öğretmenlerin hem de öğrencilerin aktif katılımını teşvik eden bu sistem, günümüz eğitim sisteminde alternatif bir pencere açıyor.
“Ders Belgeliği” Nedir?
“Ders Belgeliği”, öğretim sürecini belgeleme esasına dayandıran ve öğrencilerin bilgiye ulaşma, yorumlama, üretme ve sunma süreçlerini kayıt altına alan bütüncül bir eğitim yöntemidir. Bu sistemde öğrenciler sadece ders içeriğini öğrenmekle kalmaz, aynı zamanda:
- Öğrendiklerini kendi kelimeleriyle ifade eder
- Görsel ve yazılı sunumlarla içeriği yeniden üretir
- Öğrenme sürecinin farklı aşamalarını yansıtan belgeler hazırlar
- Grup çalışmaları ve bireysel projelerle derinlemesine analiz yapar
Bu yönüyle Ders Belgeliği, yalnızca akademik başarıya değil, aynı zamanda eleştirel düşünme, yaratıcılık ve iletişim gibi 21. yüzyıl becerilerine de katkı sunuyor.
Ödülün Anlamı ve Seçim Süreci
Her yıl eğitim alanında özgün ve etkili uygulamaları öne çıkarmayı hedefleyen İsmail Hakkı Tonguç Eğitim Uygulamaları Ödülü, köy enstitüleri felsefesinden ilham alarak oluşturulmuş bir değerlendirme süreciyle yürütülüyor.
Seçici kurulda yer alan akademisyenler, eğitimciler ve araştırmacılar; aday projeleri şu kriterler doğrultusunda inceliyor:
- Eğitimde katılımcılık ve eşitlik anlayışına katkı
- Öğrenci merkezli öğrenme ortamı sunması
- Sürdürülebilir ve uygulanabilir olması
- Toplumsal fayda üretmesi
- Yaratıcılığı ve yenilikçiliği teşvik etmesi
Bu yıl ödüle aday gösterilen 38 farklı uygulama arasından “Ders Belgeliği”, bu kriterleri en güçlü şekilde karşılayan proje olarak öne çıktı.
Projenin Mimarı: Öğretmenler ve Katılımcı Öğrenciler
“Ders Belgeliği” uygulamasının arkasında, farklı illerden öğretmenlerin bir araya gelerek oluşturduğu gönüllü bir eğitim ağı bulunuyor. Proje, sınıf içi uygulamaların ötesine geçerek dijital platformlar üzerinden de yürütülüyor. Öğrenciler çalışmalarını dijital arşivlerde saklayabiliyor, öğretmenler ise sürekli geri bildirim sunabiliyor.
Projenin yaratıcılarından biri olan öğretmen Ayşe Yıldırım, yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Ders belgeliği, öğrencilere yalnızca öğrenmeyi değil; öğrenmenin nasıl olduğunu anlamayı da öğretiyor. Her öğrencinin kendine özgü bir öğrenme dili var. Biz bu dili belgelerle görünür hale getiriyoruz.”
Bu anlayış, projenin yalnızca eğitim sürecine değil, aynı zamanda öğrenci kimliğine ve özgüvenine de olumlu katkı sağladığını gösteriyor.
Eğitim Camiasından Takdir Topladı
Ödül haberinin ardından çok sayıda eğitim sendikası, akademisyen ve öğretmen sosyal medya üzerinden projeye destek mesajları yayımladı. Eğitimde farklı ve yaratıcı yolların denenmesinin önemine dikkat çeken uzmanlar, bu tür uygulamaların teşvik edilmesinin eğitim politikalarının şekillenmesinde de etkili olabileceğini vurguladı.
Bazı kurumların resmi açıklamalarında şu ifadelere yer verildi:
- “Katılımcı öğrenmenin en güzel örneklerinden biri.”
- “Sınav odaklı sistemin dışına çıkmak isteyenler için ilham verici.”
- “Öğrenciyi değerlendiren değil; öğrenciyi keşfeden bir yöntem.”
Bu açıklamalar, Ders Belgeliği uygulamasının eğitim dünyasında ne kadar yankı uyandırdığını da gözler önüne serdi.
Dijital Eğitim Platformlarında İlgi Artıyor
Özellikle uzaktan eğitim süreçlerinin hız kazandığı pandemi sonrası dönemde, öğretmenlerin belge temelli eğitim uygulamalarına olan ilgisi artmış durumda. Bu çerçevede birçok dijital eğitim platformu, “Ders Belgeliği” modeliyle uyumlu araçlar geliştirmeye başladı.
Projeye katkı sağlayan bazı dijital eğitim çözümleri:
- Padlet: Öğrencilerin belgelerini, düşüncelerini ve projelerini kolayca paylaşabildiği bir pano sistemi
- Canva: Görsel tasarım üzerinden öğrenci ürünlerinin sunulmasını sağlayan araç
- Google Classroom: Ders belgelerinin düzenli takibi ve öğretmen-öğrenci iletişimi için güçlü bir altyapı
Bu araçlarla desteklenen belgeli öğrenme süreci, öğrencilerin dijital okuryazarlığını da geliştirerek çağın gereklilikleriyle uyumlu bir eğitim ortamı oluşturuyor.
